Τα εμβόλια είναι από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της ιατρικής επιστήμης. Αποτελούν τον πολυτιμότερο σύμμαχο μας απέναντι στις ασθένειες. Χάρη στην προληπτική τους δράση έχουν σωθεί εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές σε παγκόσμιο επίπεδο ενώ έχουν προφυλαχθεί ακόμη περισσότεροι άνθρωποι από το ενδεχόμενο να νοσήσουν ή να ζήσουν ολόκληρη τη ζωή τους με κάποια μορφή μόνιμης αναπηρίας.

Τι είναι τα εμβόλια και πως λειτουργούν;

Τα εμβόλια περιέχουν εξασθενημένους ή νεκρούς μικροοργανισμούς (βακτήρια ή ιούς). Είναι κατασκευασμένα, δηλαδή από τους ίδιους τους μικροοργανισμούς που ευθύνονται για τις ασθένειες. Όταν εισαχθούν αυτοί οι μικροοργανισμοί στον ανθρώπινο οργανισμό, αυτομάτως δημιουργούνται αντισώματα. Το ανοσοποιητικό σύστημα έχει την ικανότητα να “θυμάται” παράγοντας μνημονικά κύτταρα. Έτσι στην περίπτωση που κάποιος ιός εισχωρήσει στον οργανισμό, τον αναγνωρίζουν και τον εξουδετερώνουν πριν προλάβει να εξαπλωθεί και το άτομο νοσήσει.

Γιατί είναι απαραίτητα τα εμβόλια;

Τα εμβόλια είναι απαραίτητα γιατί εκτός από ότι αυξάνουν την πιθανότητα να είναι υγιές το παιδί, κυρίως κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του, όπου είναι ιδιαίτερα ευάλωτο, συμβάλλουν  στο να παραμείνει υγιές καθ΄ όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Συχνές ερωτήσεις :

Ακολουθούν ερωτήσεις που έχουν συνήθως οι γονείς όσον αφορά τα εμβόλια

  • Εάν το παιδί μου κάνει τα εμβόλια θα είναι 100% προστατευμένο;

Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι όχι. Πάρα πολύ λίγα φάρμακα παρέχουν 100% προστασία. Ωστόσο τα εμβόλια χαρακτηρίζονται από υψηλότατα ποσοστά προστασίας που κυμαίνονται από 85 –  99%.

  • Είναι δυνατόν με τα εμβόλια να αρρωστήσει το παιδί, εφόσον στο σώμα του εισέρχονται παθογόνοι μικροοργανισμοί;

Τα εμβόλια δεν είναι δυνατό να προκαλέσουν την ασθένεια από την οποία υποτίθεται ότι προστατεύουν, όταν εισέρχονται στο σώμα νεκροί μικροοργανισμοί ή τμήμα αυτών. Όταν εισέρχονται εξασθενημένοι μικροοργανισμοί υπάρχει περίπτωση αν και πάρα πολύ σπάνια να νοσήσει ελαφρώς.

  •  Προκαλούν επιπλοκές τα εμβόλια; 

Οι επιπλοκές που ενδέχεται να προκαλέσουν τα εμβόλια είναι ήπιες, όπως πχ λίγος τοπικός πόνος, ερυθρότητα ή οίδημα. Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις είναι πιθανό να σημειωθούν σπασμοί ή αλλεργικές αντιδράσεις.

  • Γιατί γίνονται εμβόλια για ασθένειες που έχουν εξαφανιστεί όπως πχ η πολιομυελίτιδα;

Η απάντηση είναι απλή. Εξακολουθούμε να κάνουμε εμβόλια ακόμη και για ασθένειες που έχουν εκλείψει γιατί μπορεί να μην υπάρχει πια η συγκεκριμένη ασθένεια στη χώρα μας, εξακολουθεί όμως να υπάρχει σε άλλες. Σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά επιβάλλεται να εμβολιάζονται τα παιδιά για τέτοιου είδους ασθένειες διότι η επαφή με πληθυσμούς άλλων  χωρών είναι καθημερινό φαινόμενο.

  •  Για πόσο διάστημα προστατεύουν τα εμβόλια;

Αναλόγως τα εμβόλια. Σε κάποια απαιτείται να γίνεται αναμνηστική δόση ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Σε κάποια άλλα απαιτείται μόνο μία ή δύο αναμνηστικές δόσεις. Εάν τα εμβόλια χορηγηθούν σωστά, τότε προστατεύουν έφ΄ όρου ζωής.

  •  Τι είναι τα πολυδύναμα εμβόλια;

Πολυδύναμα εμβόλια ονομάζονται αυτά που σε μία δόση περιλαμβάνουν αντιγόνα διαφορετικών ασθενειών. Έτσι με ένα εμβόλιο μπορεί το παιδί να προστατευτεί από διάφορες ασθένειες. Τα εξαδύναμα πχ προστατεύουν συγχρόνως από τις εξής ασθένειες :

  1. κοκκύτη
  2. πολιομυελίτιδα
  3. διφθερίτιδα
  4. τέτανο
  5. αιμόφιλο ινφλουέντζας
  6. ηπατίτιδα Β
  • Πόσο αποτελεσματικά είναι τα πολυδύναμα εμβόλια;

Έχει κυκλοφορήσει η φήμη πως τα παιδιά που έχουν εμβολιαστεί με πολυδύναμα εμβόλια, δεν παράγουν επαρκή αντισώματα. Αυτό είναι απολύτως αβάσιμο. Σύμφωνα με μελέτες τα παιδιά αναπτύσσουν μεν λιγότερα αντισώματα ωστόσο είναι επαρκή και δρουν προστατευτικά. Επομένως τα πολυδύναμα εμβόλια είναι το ίδιο αποτελεσματικά με τα απλά.

  •  Αν έχουν κάνει τα εμβόλια τα άλλα παιδιά γιατί πρέπει να εμβολιάσω το δικό μου;

Είναι γεγονός πως αν όλα τα άλλα παιδιά έχουν εμβολιαστεί, τότε δεν υπάρχει κίνδυνος να νοσήσει το παιδί σας. Ωστόσο ποιος εγγυάται πως όλοι όσοι περιβάλλουν το παιδί σας έχουν εμβολιαστεί; Επίσης ποιος  εγγυάται πως δεν υπάρχουν άλλοι γονείς που σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο; Ανεξάρτητα από το αν έχουν εμβολιαστεί ή όχι τα άλλα παιδιά, ο καλύτερος τρόπος να προφυλάξετε το παιδί σας είναι να το εμβολιάσετε.

  •   Μπορεί τα εμβόλια να προκαλέσουν αυτισμό;

Όχι, σε καμία περίπτωση δεν ευθύνονται για την ανάπτυξη αυτισμού. Δε γνωρίζουμε για ποιο λόγο ορισμένα παιδιά αναπτύσσουν αυτισμό, είμαστε όμως  σίγουροι πως δεν σχετίζονται με αυτό τα εμβόλια. Ύστερα από εκτεταμένες επιστημονικές μελέτες που αφορούσαν τόσο εμβολιασμένα όσο και ανεμβολίαστα παιδιά προερχόμενα από διαφορετικές χώρες , οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως και οι δύο κατηγορίες είχαν τις ίδιες πιθανότητες να εμφανίσουν αυτισμό.

  •  Σε ποιες περιπτώσεις δεν πρέπει να γίνονται τα εμβόλια;

Τα εμβόλια δεν πρέπει να γίνονται όταν το παιδί :

  1. έχει υψηλό πυρετό
  2. έχει εμφανίσει σοβαρή  αντίδραση σε προηγούμενη δόση του εμβολίου
  3. έχει κάποιο σοβαρό πρόβλημα που αφορά την άμυνα του οργανισμού
  4. έχει αλλεργία σε κάποιο από τα συστατικά του εμβολίου
  •  Τόσα πολλά εμβόλια που γίνονται, δεν υπάρχει περίπτωση να βλάψουν το παιδί μου;

Πριν μία εικοσαετία τα παιδιά εμβολιάζονταν για 8 διαφορετικές ασθένειες. Τώρα πια εμβολιάζονται (αναλόγως τη χώρα) για 13 διαφορετικές ασθένειες, άρα είναι λογικό οι γονείς να έχουν αυτήν την απορία. Όχι μόνο δεν υπάρχει περίπτωση να  βλάψουν το παιδί αλλά  θα πρέπει να αισθανόμαστε τυχεροί που έχουν ανακαλυφθεί τόσα πολλά και μπορούμε να θωρακίσουμε τον οργανισμό των παιδιών μας.

  • Κάποιοι γονείς υποστηρίζουν πως δεν πρέπει να κάνουμε καθόλου εμβόλια. Μήπως έχουν δίκιο;

Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια έχουν πληθύνει οι γονείς που υποστηρίζουν την αντιεμβολιαστική αυτή τάση . Είναι εγκληματικό το να μην εμβολιάζονται τα παιδιά αφού έτσι είναι εκτεθειμένα σε σοβαρούς κινδύνους. Η πρόληψη είναι η αποτελεσματικότερη θεραπεία και σε αυτήν την περίπτωση τα εμβόλια είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος.